Arnhemse Montessori School: De AMS-bril - Nieuwsgierigheid als Kompas voor Montessori Onderwijs
Op 30 september bezocht het bestuur van Flores Onderwijs de Arnhemse Montessorischool. Nieuwsgierigheid is de kernwaarde van Flores die goed van toepassing is op de AMS. Bij binnenkomst kregen de collega’s van het bestuur van de kinderen een zelfgemaakte bril, waarop AMS stond. De uitnodiging was om door die bril de school te bekijken met een open, nieuwsgierige blik.
Deze open houding zie je ook in de ontwikkeling die het team doormaakt. Op het bord in de teamkamer wordt deze beweging vorm gegeven, waarbij het aantal verschillende handschriften laat zien dat de schoolontwikkeling breed gedragen wordt in het team.
Het gedachtegoed van Montessori is bij de AMS goed terug te zien, het leeft volop en is in ontwikkeling. De nieuwsgierige gerichtheid op de ontwikkeling en het leren van elk kind is voelbaar.
“Met een van de kinderen gingen we in gesprek. Hij kon goed uitleggen hoe ingewikkeld zijn hoofd werkt en daarmee ook hoe moeilijk het voor hem is om in een reguliere klas te functioneren.”
Sylvia Veltmaat en Klaas van Veen
College van Bestuur Flores Onderwijs
Wat raakt is hoe de AMS alle kinderen de ruimte geeft om hun eigen weg te mogen vinden in de school. Elk kind is verschillend en het is zo mooi dat ook kinderen die het soms wat lastiger hebben deze ruimte durven te nemen. Het vergt van de leerkrachten een open en nieuwsgierige houding en veel energie.
Door nieuwsgierigheid en maatwerk krijgt elk kind de ruimte
De AMS is een school die stevig is geworteld in het gedachtegoed van Maria Montessori. De school heeft als missie om elk kind de kans te bieden zich te ontwikkelen tot een zelfstandig en zich verantwoordelijk voelend mens. Leren gaat hier dan ook verder dan de basisvaardigheden en kennisverwerving ; het draait ook om samenwerken, sociaal omgaan en zelfstandig, taakgericht werken.
Er wordt gewerkt met klassikale en individuele instructies, instructiemomenten per jaargroep, klas- overstijgend of in een kleiner groepje. En daarnaast is er vooral vrije werktijd. Als leerling mag je zelf kiezen waaraan je werkt en wanneer. Ze hebben daarin een zekere mate van vrijheid in werk, door de volgorde of werkplek te mogen kiezen. Maar natuurlijk hanteert de school ook heldere kaders waarbinnen de kinderen leren.
Kosmisch onderwijs en gevoel van verantwoordelijkheid
Het onderwijs binnen de AMS vindt onder andere plaats binnen de context van kosmisch onderwijs. De kinderen leren dat alles met elkaar verbonden is en deel uitmaakt van een groter geheel. Het stimuleert een dieper begrip van de wereld door grote thema's te introduceren, van de kosmos tot de menselijke samenleving. Dit laat zien hoe alles; natuur en cultuur, geschiedenis en techniek, samenhangt. Het doel is om kinderen een gevoel van verantwoordelijkheid en verwondering voor hun omgeving mee te geven.
Dit gevoel wordt ook in de praktijk gebracht door bijvoorbeeld allemaal samen de klas en de omgeving netjes en schoon te houden. In die gezamenlijke verantwoordelijkheid voor een juiste werksfeer, heeft ieder kind zijn eigen taak of ‘zorgje’.
“We krijgen van kinderen en ouders terug dat zij zichzelf mogen en kunnen zijn. Dat vinden wij belangrijk. We stemmen af op de kinderen en richten ons op het ontsteken van het vlammetje om te willen leren; de verwondering.”
Esther
Directeur AMS
De praktijk in de klas
De school bewijst dat door nieuwsgierigheid, verwondering en maatwerk elk kind de ruimte krijgt, passend bij de kernboodschap van het onderwijs. "Uiteindelijk komt het erop neer dat kinderen iets willen leren om het vervolgens zelf te kunnen doen: leer mij het zelf te doen!", vertelt leerkracht Nadine.
Wanneer je in de school rondloopt, hoor je de werk- en leerruis. Er is een basis van rust, waarbinnen de kinderen zachtjes overleggen. Kinderen zijn aan het werk, ieder op hun eigen manier en tempo. Ze werken samen, individueel, klas-overstijgend of krijgen een lesje van de leerkracht. Dit kan aan tafel zijn, op een kleedje op de grond, in de nis of in de buitenruimte. Er wordt gewerkt aan diverse opdrachten, met montessori materiaal of in werkboeken.
Rol van de leerkracht
De leerkrachten moet je vaak écht “zoeken”, want die zitten veelal tussen de kinderen. Zij lopen hun rondes langs de kinderen om bij te sturen voor individuele leerpunten. Het is van wezenlijk belang dat de leerkracht dan ieder kind goed kent. De leerkracht geeft, naast groepsinstructies, tijdens de rondes aandacht aan vragen vanuit de kinderen of geeft vanuit eigen initiatief individuele instructies. Kinderen krijgen op deze manier directe feedback en kunnen zelfstandig weer verder.
Al heel vroeg leren kinderen omgaan met uitgestelde aandacht. Als een kleuter iets nieuws leert, heeft deze een zogenaamde ‘Stoorketting’. Dan weet je dat diegene écht iets nieuws aan het leren is. In dat geval mag een kind de leerkracht altijd storen, want op dat moment versterkt directe feedback het leerproces.
Als team samen professionaliseren
Het team van de AMS ontwikkelt zich als Professionele Leergemeenschap. “De ambitie is het onderwijs en onszelf elke dag te verbeteren en samen te groeien”, licht Esther toe.
In ontwikkelgroepen zijn professionals uit de onder-, midden- en bovenbouw vertegenwoordigd. Elk team verdiept zich voortdurend in een specifiek onderwerp, zoals: gedrag, taal, zicht op ontwikkeling, rekenen, of kosmische educatie en burgerschap.
Zij verzamelen informatie, kennis en expertise voor verbetering. Deze brengen zij vervolgens over naar alle collega’s. Samen stellen zij van daaruit concrete actiepunten op. Daarmee ontstaat een gedeelde drive om het steeds weer beter te doen.
“Leren vanuit verwondering en nieuwsgierigheid maakt niet alleen de leerlingen enthousiast en gemotiveerd, maar mij ook.”
Nadine
Leerkracht Middenbouw
Welke ambitie heeft AMS voor de toekomst
De ambitie is om krachtig en modern Montessori onderwijs neer te zetten. De AMS wil de kennis van nu en de kracht van montessori meenemen en verbinden in hun huidige onderwijs.
Meer zien van De Arnhemse Montessori School?